play_arrow درباره شیر کشویی (دروازه ای)
(نمایش توضیحات) (بستن توضیحات)شیر دروازه ای چیست؟
شیر دروازه ای (Gate valve) شیری با حرکت خطی می باشد و معمولا برای قطع و وصل کردن کامل جریان از آن استفاده می شود. این شیر مانند یک دروازه جلوی جریان بالا و پایین رفته و مسیر جریان را باز و بسته می کند. شیر با حرکت عمودی دیسک روی سیت، باز و یا بسته می شود. این شیر یک دریچه دو طرفه می باشد، زیرا ممکن است سیال از هر جهتی جریان پیدا کند. در زمانی که شیر باز می باشد دیسک هیچگونه تماسی با جریان سیال ندارد به همین خاطر در باز بودن شیر دروازه ای افت فشار در مسیر بسیار کم است. افزایش دبی جریان زمان باز شدن شیر روند غیر خطی دارد از این رو با حرکت استم(محور) و بالا رفتن دیسک، سرعت جریان به طور یکنواخت تغییر نمی کند. شیر دروازه ای برای تنظیم جریان مناسب نمی باشد زیرا در حالت نیمه باز باعث اغتشاش در مسیر جریان می گردد.
اجزای شیرآلات دروازه ای
دیسک(Disk)
شیر دروازه ای دارای انواع مختلفی از دیسک می باشندکه عبارت می باشند از: گوه ای صلب، گوه ای منعطف، گوه ای دوتکه و دیسک موازی. دیسک های گوه ای غالبا در شیرهای دروازه ای با نشیمنگاه شیبدار به کار میروند و دیسک های موازی در شیرهای دروازه ای دارای نشیمنگاه موازی به کار میروند. دیسک و نشیمنگاه در شیرهای دروازه ای قابل تعویض می باشند.
عملگر(Actuator)
نوع عملگر (اکچویتور) این شیرها بستگی به ابعاد شیر و مقدار نیروی لازم جهت اعمال به شیر دارد. از آن جایی که تنظیم دبی در این شیرها مسألهی مهمی نیست غالبا از اکچویتور الکتریکی استفاده نمی گردد. زمانی که شیر دارای ابعاد بزرگی باشد و ن به نیروی زیادی جهت باز و بسته کردن نیاز باشد می توان از عملگر های هیدرولیک یا پنوماتیک استفاده کرد. در حالت عادی شیرهای دروازه ای دارای اهرم دستی می باشند.
انواع شیر دروازه ای
شیر دروازه ای با گوه دوتکه (Split Wedge Gate Valve)
شیرآلات دروازه ای با گوه دوتکه به طور خودکار به کمک دو سطح نشیمنگاه همتراز میگردند. اگر نیمی از دیسک از تراز خارج شود، به دلیل وجود ماده ای که بین دیسک و رینگ نشیمنگاه قرار دارد دیسک میتواند خود را با سطح نشیمنگاه تراز کند. این شیرها برای گازها و مایعات، به خصوص مایعات خورنده در دماهای طبیعی مناسب هستند. آزادی حرکت دیسک حتی در مواقعی که شیر به صورت متوالی جریانهای گرم و سرد را عبور دهد از چسبیدن قطعات و بسته شدن شیر جلوگیری میکند. همچنین این شیرها باید با استم در حالت عمودی در مسیر جریان نصب شوند.
شیر دروازه ای با گوه صلب (Solid Wedge Gate Valve)
شیرآلات دروازه ای با گوه صلب به علت ساختار ساده و محکم، متداول ترین نوع شیرآلات دروازه ای می باشند. این شیر آلات میتوانند در موقعیت های گوناگونی نصب شوند و تقریباً برای همهی سیالات و جریان های آرام مناسب می باشند. دیسک این شیرها از یک فلز صلب و به صورت یکپارچه ساخته می شود.
شیر دروازه ای با گوه منعطف (Flexible Wedge Gate Valve)
شیرآلات دروازه ای با گوه منعطف، دارای دیسکی یکپارچه با برشی دور محیط دیسک می باشند و قابلیت تغییر زاویه، بین نشیمنگاه ها دارند. برش دیسک این شیرها در اندازه، شکل و عمق های متفاوتی می باشند. یک برش سطحی و باریک، انعطاف پذیری دیسک را کم می کند اما استحکام دیسک را سبب می شود. اما برش عریض و عمیق، مواد کمی را در مرکز دیسک باقی میگذارد که همین امر سبب انعطاف پذیری بیشتر و استحکام کمتر در دیسک میشود.
شیرهای دروازه ای با گوه منعطف برای عبور بخار مناسب می باشند. دلیل استفاده از شیرهای دروازه ای با گوه منعطف این است که در حالت بسته بودن شیر، دیسک با بدنهی شیر برخورد نداشته باشد. در هنگام عبور بخار از شیر، اجزاء درون شیر گرم و در نتیجه منبسط میشوند. چنانچه در چنین شرایطی از شیر با گوه صلب استفاده شود، دیسک و نشیمنگاه شیر منبسط شده و ممکن است به هم قفل شوند و در عملکرد شیر اختلال ایجاد شود. بنابراین از شیر با دیسک منعطف استفاده میکنند تا در زمان انبساط اجزاء شیر، چنین مشکلی رخ ندهد.