درباره فلزات،مواد خام

ماده خام چیست؟

ماده خام (Raw material)، به مواد فرآوری نشده و یا مواد اولیه گفته می شود که از آنها برای تولید کالاها و محصولات استفاده می شود.

دریک واحد تولیدی مواد اولیه را به 2 دسته اصلی تقسیم می کند:

مواد اولیه مستقیم: جز اولیه ای از مواد است که محصول نهایی از آن ساخته شده است و به راحتی قابل شناسایی است و پس از اتمام فرآیند تولید از نظر فیزیکی در ترکیب محصول نهایی وجود دارد. برای مثال، چوب ماده خام مستقیمی است که مبلمانی مانند صندلی، میز، تخت و غیره از آن ساخته می شود. نمونه دیگر چرم است که برای ساخت کیف، کفش، کیف و غیره استفاده می شود.

مواد اولیه غیر مستقیم: آن دسته از موادی هستند که در فرآیند تولید استفاده می شوند ، اما نمی توانند با یک محصول یا کار خاص مرتبط شوند. به دلیل ماهیت این نوع عناصر ، تشخیص مواد مستقیم و غیرمستقیم همیشه آسان نیست. بنابراین ، آنها به عنوان بخشی از فرآیند تولید مصرف می شوند اما در مقادیر قابل توجهی در یک محصول یا کار ادغام نمی شوند. مواد غیرمستقیم را می توان منابعی دانست که در مونتاژ مواد مستقیم برای تولید محصولات نهایی استفاده می شود.

اهمیت مواد اولیه

مواد خام تا حد زیادی در فرآیند تولید نقش بسیار مهمی را ایفا می کند، زیرا موفقیت اقتصاد یک کشور به میزان منابع طبیعی که در داخل کشور وجود دارد، تعیین می شود. کشوری که دارای منابع طبیعی فراوان است نیازی به واردات مواد خام ندارد.

انواع مواد اولیه

اگرچه تمام مواد خام به طور طبیعی به دست می آیند، اما می توان آنها را بر اساس محل تولید به 3 نوع تقسیم کرد.

مواد اولیه بر اساس گیاهان و درختان : موادی مانند سبزیجات، میوه ها، گل ها، چوب، رزین، لاتکس از گیاهان و درختان به دست می آیند.
مواد اولیه بر اساس مواد حیوانی: موادی مانند چرم، گوشت، استخوان، شیر، پشم، ابریشم همگی از حیوانات به دست می‌آیند.
مواد اولیه بر اساس مواد معدنی و صنعتی : موادی مانند مواد معدنی، فلزات، نفت خام، زغال سنگ و غیره...

برای ساخت قطعات و ابزار آلات در صنعت نیازمند مواد خام فلزی و غیر فلزی می باشیم که در جدول زیر به برخی از آن ها اشاره شده است:

نام فلز	خصوصیات	فواید	مضرات	موارد استفاده
آلومینیوم (Aluminum)	نرم، انعطاف پذیر و سبک وزن می باشد. بسیار مستحکم و نسبت به ضد خوردگی مقاوم است و رنگ روشن نقره ای دارد.	هزینه ای ارزان برای تولید دارد، زنگ نمی زند، وزن سبکی دارد و قابل بازیافت است.	فلزی بسیار نرم هست و در دمای پایینی ذوب می شود.	فویل های آلومینیوم، چوب های بیسبال، هواپیماها و سازه های هوافضایی، تیرهای چراغ برق سبک، ناودان ها
مس (Copper)	بسیار نرم و قابل خم شدن می باشد، رسانای الکتریکی بسیار قوی بوده و هدایت گرمایی بالایی دارد. رنگ آن قهوه ای مایل به سرخ است که وقتی در معرض هوا قرار می گیرند، اکسید می شود. (اکسید مس سبز رنگ است).	بهترین مواد برای انتقال الکتریسیته و حرارت است.	نرم هستند، بسیار گران می باشند و در هوا اکسید می شود.	سیم های الکتریکی، لوله کشی های آب و …
نیکل (Nickel)	فلزی سخت است و از هدایت الکتریکی و حرارتی نسبتاً بالایی در بین فلزات انتقالی برخوردار است	در مقابل خوردگی و اکسیدشدن بسیار مقاوم است	استفاده از فلز نیکل می تواند در افراد حساس به علائم آلرژی و یا حتی به سرطان زایی منجر شود.	وسایل آشپزخانه ، تلفن همراه ، تجهیزات پزشکی ، حمل و نقل ، ساختمان‌ها ، تولید برق و جواهرات
فولاد (Steel)	رایج ترین فلز مورد استفاده در صنعت می باشد که عموما از آهن ساخته شده است و استحکام بسیاربالایی دارد، این فلز به راحتی خم نمی شود، دارای رنگ خاکستری تیره می باشد.	این فلز به دلیل استحکام بالا از اهمیت بسیار بالایی برخودار است. خواص مطلوب فولاد سازگار بودن با محیط زیست می باشد.	اگر در معرض آب قرار بگیرد اکسید می شود. (در صورتی که بدون پوشش رها شوند زنگ می زند)	وسایل نقلیه و ماشین آلات کشاورزی، لوازم خانگی مانند یخچال ، تلویزیون ، سینک ظرفشویی ، اجاق گاز، چهارچوب های فلزی و...
روی (Zinc)	روی فلزی نرم و سفید رنگ، باقابلیت چکش خواری و باجلای خاکستری متمایل به آبی قابل حل در اسیدها و بازها و غیرقابل حل درآب می‌باشد.	مقاوم در برابر خوردگی و بسیار محکم است.	ایجاد آلودگی در آب و خاک می کند.	تولید ظروف، صنایع نظامی، خودروسازی، کشتی سازی، باتری سازی و تولید آلیاژ برنج استفاده می شود.
پلاستیک (Plastic)	پلیمرهایی بسیار انعطاف پذیرند که معمولا تحمل دمای بالا را ندارند. این مواد شامل نایلون، لاستیک، پلاستیک، تفلون و غیره می باشند.	قابلیت فرم دهی به اشکال مختلف را دارند و تولید آنها بسیار ارزان می باشد. قابلیت بازیافت شدن را دارد و زنگ نمی زند. برای همیشه باقی می ماند.	استحکام فلزات را ندارد.	عروسک ها، بطری ها، بسته بندی غذاها، تایرها، ناودانی ها، به عنوان آب بندها در صنایع پتروشیمی و نظامی و استفاده می شود.